सामग्री सारणी
महाभारतात जर एखादे पात्र असेल जे त्याच्या बुद्धीसाठी ओळखले जाते ते म्हणजे विदुर. तो धृतराष्ट्र आणि पांडू या पांडव राजपुत्रांचा सावत्र भाऊ होता. जेव्हा पांडूला राजा बनवले गेले तेव्हा विदुर हा त्याचा विश्वासू सल्लागार होता आणि शेवटी अंध धृतराष्ट्र सिंहासनावर बसला तेव्हा विदुराने हस्तिनापूरचे पंतप्रधान म्हणून पुढे चालू ठेवले आणि राज्य कुशलतेने चालवले. ते एक प्रामाणिक आणि चतुर राजकारणी होते आणि असे म्हणतात की धर्माचे पालन करणे हे त्यांचे भाग्य होते. त्याच्या नियमांना आणि मूल्यांना विदुरा नीती असे म्हणतात जे चाणक्य नीतीचे आधार होते असे म्हटले जाते.
दुर्याधोना वयात येईपर्यंत हस्तिनापूर विदुराच्या समर्थ मार्गदर्शनाखाली भरभराट करत होते आणि राज्याच्या कारभारात हस्तक्षेप करू लागले ज्यामुळे शेवटी नेतृत्व केले. दुर्दैवी घटनांची मालिका आणि कुरुक्षेत्र युद्ध.
हे देखील पहा: 13 संभाव्य चिन्हे तो तुम्हाला मत्सर बनवण्याचा प्रयत्न करीत आहेविदुराचा जन्म कसा झाला?
हस्तिनापूरचा राजा बिचित्रवीर्य निःसंतान मरण पावला तेव्हा त्याची आई सत्यवती हिने व्यासांना राण्यांसोबत नियोगासाठी बोलावले जेणेकरून त्यांना पुत्रप्राप्ती व्हावी. व्यास देखील सत्यवतीचा मुलगा होता ज्याचे वडील पराशर ऋषी होते. व्यास भयंकर दिसत होते म्हणून अंबिकाने त्याला पाहून डोळे मिटले आणि अंबालिका घाबरून फिकी पडली.
सत्यवतींनी व्यासांना विचारले की त्यांना कोणते मुलगे होईल, तेव्हा त्यांनी सांगितले की अंबिकाला आंधळा मुलगा असेल आणि अंबालिकाला फिकट गुलाबी किंवा कावीळ होईल. एक हे ऐकून सत्यवतीने व्यासांना अंबिकेला दुसरा मुलगा देण्यास सांगितले पण ती इतकी घाबरली की तिने आपली दासी सुद्रीला त्याच्याकडे पाठवले.
सुद्री ही एक शूर स्त्री होती.जो व्यासांना अजिबात घाबरला नाही आणि तो तिच्यावर खूप प्रभावित झाला. तिच्या पोटी विदुराचा जन्म झाला.
दु:खाने विदुरात राजा होण्याचे सर्व गुण होते पण तो राजवंशातील नसल्यामुळे त्याला कधीच मानले गेले नाही
विदुराच्या जन्मापूर्वीचे वरदान
महान ऋषी तिच्यावर इतके प्रभावित झाले की त्यांनी तिला आशीर्वाद दिला की ती यापुढे गुलाम राहणार नाही. तिच्या पोटी जन्मलेले मूल गुणवान आणि अति हुशार असेल. तो या पृथ्वीवरील सर्वात हुशार माणसांपैकी एक असेल.
त्याचे वरदान खरे ठरले. मरेपर्यंत विदुर हा एक प्रामाणिक आणि समर्थ माणूस राहिला ज्याने मनापासून आणि मनाने धर्माचे पालन केले. कृष्णाव्यतिरिक्त, विदुर हा महाभारत मधील सर्वात बुद्धिमान पुरुष आहे, ज्याने आपले जीवन स्वतःच्या नियमांनुसार जगले.`
बुद्धिमत्ता असूनही, विदुर कधीही राजा होऊ शकला नाही <7
धृतराष्ट्र आणि पांडू हे त्याचे सावत्र भाऊ असले तरी, त्याची आई राजघराण्यातील नसल्यामुळे, त्याचा सिंहासनावर विचार केला गेला नाही.
स्वर्ग, मार्ता, पाताल या तिन्ही लोकांमध्ये - कोणीही समान नव्हते. सद्गुणांच्या भक्तीमध्ये आणि नैतिकतेच्या नियमांच्या ज्ञानात विदुराला.
त्यांना यम किंवा धर्मराजाचा अवतार देखील मानला जात होता, ज्याला ऋषी, मांडव्य यांनी शाप दिला होता, ज्यामुळे त्याला शिक्षा केली गेली होती. त्याने केलेले पाप. विदुराने आपल्या दोन भावांची मंत्री म्हणून सेवा केली; तो फक्त एक दरबारी होता, राजा कधीच नव्हता.
विदुरा उभा राहिलाद्रौपदी
राजकुमार विकर्ण वगळता, कौरव दरबारात द्रौपदीच्या अपमानाचा निषेध करणारा विदुर हा एकमेव होता. विदुराने तक्रार केल्यावर दुर्योधनाला ते अजिबात आवडले नाही. तो त्याच्यावर खूप कठोरपणे उतरला आणि त्याचा अपमान केला.
धृतराष्ट्राला दुर्योधनाला त्याचा काका विदुराचा अपमान करण्यापासून रोखायचे होते. पण, अचानक त्याला आठवले की तो विदुरच होता ज्याला त्याच्या अंधत्वामुळे राजा व्हायचे नव्हते. तेव्हा तो एक शब्दही बोलला नाही.
वर्षांनंतर निष्ठावंत विदुराने कुरुंची बाजू सोडली आणि कुरुक्षेत्र युद्ध लढण्यासाठी पांडवांमध्ये सामील झाले. धृतराष्ट्राने त्याला भाऊ म्हणून मान्यता दिली नाही याचे त्याला खूप दुःख झाले. धृतराष्ट्राने त्याऐवजी त्याला पंतप्रधान म्हटले आणि त्याला आपल्या मुलाच्या दयेवर सोडले.
विदुराने व्यवस्थेत राहून त्याच्याशी लढा दिला
<9 मध्ये>महाभारत , जेव्हा कृष्ण पांडवांच्या वतीने कौरवांशी शांततेची वाटाघाटी करण्यासाठी गेला तेव्हा त्याने दुर्योधनाच्या घरी जेवायला नकार दिला.
कृष्णाने विदुराच्या घरी जेवले. त्याला फक्त हिरव्या पालेभाज्या दिल्या जात होत्या, ज्याला त्याने 'विदुरा साग' असे नाव दिले होते आणि तो त्याच्या बागेत वाढत होता कारण त्याने कौरवांच्या राज्यात अन्न घेण्यास नकार दिला होता.
त्या राज्यात राहूनही त्याने आपली स्वायत्तता कायम ठेवली, आणि या प्रकरणात, अन्न फक्त चव आणि पोषण बद्दल नाही. संदेश देण्याची ही एक पद्धत आहे. यामुळे देवदत्तने सांगितलेले स्वयंपाक हे एक राजकीय साधन बनतेपट्टनायक.
विदुराची पत्नी कोण होती?
त्याचा विवाह एका शूद्र स्त्रीच्या राजा देवकाच्या मुलीशी झाला होता. ती एक अद्भुत स्त्री होती, आणि भीष्मांना वाटले की ती विदुराशी योग्य जुळणी आहे.
हे देखील पहा: त्याला तुम्हाला आणखी हवे कसे बनवायचे? आमच्या फेल-प्रूफ 10 टिपा वापरून पहाती केवळ हुशार होती म्हणून नाही तर ती शुद्ध राजेशाही नव्हती हे देखील सत्य आहे. विदुराचे गुण असूनही, त्याच्यासाठी सामना शोधणे सोपे नव्हते. कोणत्याही राजेशाहीने त्यांच्या मुलीला त्याच्याशी लग्न करू दिले नसते. पृथ्वीवरील सर्वात हुशार आणि नीतिमान माणसासाठी खरोखरच एक दुःखद वास्तव.
विदुरावर कसा अन्याय झाला
धृतराष्ट्र, पांडू आणि विदुर यांच्यापैकी तो सिंहासनावर बसण्यासाठी सर्वात योग्य माणूस होता. . पण त्याच्या वंशावळीमुळे तो नेहमीच दुखावला गेला. 
धर्मक्षेत्र या प्रसिद्ध मालिकेतील एक अतिशय हृदयस्पर्शी भाग आता Netflix वरही दिसत आहे. यात एक व्यथित विदुर त्याचे वडील ऋषी वेद व्यास यांना विचारतो की हस्तिनापुराच्या गादीला कोण पात्र आहे?
धृतराष्ट्र आंधळा होता, आणि पांडू दुर्बल होता, तो बुद्धी आणि आरोग्याने परिपूर्ण होता आणि ज्येष्ठ होता. ऋषी व्यासांनी उत्तर दिले की विदुर राजा बनण्यास पात्र आहे. तसेच, विदुराने त्याच शिरामध्ये विचारले की, त्याचे लग्न एका दासी च्या मुलीशी का केले होते, तर त्याच्या भावांचे लग्न राजकन्यांशी झाले होते. त्याला पुढील पिढ्या सदैव नतमस्तक होतील आणि बुद्धी आणि धार्मिकतेचे गुरू मानतील या शिवाय त्याला धन्यता वाटली याशिवाय त्याला कोणतेही उत्तर नव्हते.
विदुराचा मृत्यू कसा झाला?
विदुराकुरुक्षेत्रावर झालेल्या नरसंहारामुळे ते उद्ध्वस्त झाले होते. धृतराष्ट्राने त्याला आपल्या राज्याचा पंतप्रधान म्हणून नियुक्त केले आणि त्याच्याकडे अभंग शक्ती असावी अशी इच्छा असली तरी विदुराला वनात संन्यास घ्यायचा होता. त्याला यापुढे कोर्टाचा भाग व्हायचे नव्हते कारण तो खूप थकला होता आणि स्तब्ध झाला होता.
उघडपणे जेव्हा तो वनात गेला तेव्हा धृतराष्ट्र, गांधारी आणि कुंती देखील त्याच्या मागे गेल्या. त्यांनी अत्यंत तपश्चर्या केली आणि शांतपणे मरण पत्करले. ते महाचोचन या नावाने ओळखले जाऊ लागले, ज्याने अत्यंत तपस्वी गुण प्राप्त केले आहेत.
विदुराला नंतरच्या पिढ्यांकडून नेहमीच स्मरणात राहिल ज्याने अत्यंत प्रतिकूल परिस्थितीतही कधीही धर्माचा मार्ग सोडला नाही.